Odina
Yashirin Ipak Yoʻli
Margʻilon shahrida, tut daraxtlarining hidi taralgan tor koʻchalarda, Mehribon ismli yosh toʻquvchi buvisi bilan yashardi. Ularning oilasi avlodlar davomida ipak toʻqirdi, lekin soʻnggi yillarda ishlar qiyinlashdi. Fabrika egalari kam haq toʻlay boshladi, koʻpchilik hunarmandchilikni tark etdi.
Bir kuni kechqurun, Mehribon buvisi yonida oʻtirib, ipak qurti chigallaridan ip chiqayotganini tomosha qildi.
— Buvijon, hech kim koʻrmagan ipak toʻqisak-chi? — deb soʻradi u.
Buvisi iljaydi.
— Ajdodlarimiz aytishgan: eng yaxshi ipak sabr va sir bilan toʻqiladi.
Mehribon ilhomlandi. U tushlarida koʻrgan jozibali ranglarni an’anaviy naqshlar bilan aralashtira boshladi. Avvaliga bozordagi sotuvchilar kulishdi.
— Bu Margʻilon ipagi emas! — deb kinoya qilishdi.
Ammo Buxorodan kelgan bir savdogar uning matolarini sotib oldi.
Oradan oylar oʻtdi. Kunlarning birida Samarqandlik bir xonim Mehribonning uyiga keldi. U ipak matoni yoyib, naqshlarni barmoqlari bilan ohista siladi.
— Bu… bu tong oldidan osmonga oʻxshaydi, — deb pichirladi u. — Barcha saroyimni shunday ipak bilan bezashni istayman.
Shu kundan boshlab, Mehribonning nomi butun Ipak Yoʻli boʻylab tarqaldi, va ularning qadimiy hunari yana gullab-yashnadi.