Surxondaryo tog‘lari etagida bir tashlandiq qadamjo bor edi. U yer haqidagi afsonalar ko‘p edi: aytilishicha, bu joyga kelgan odam o‘z hayotidagi eng katta sirini bilib ketarkan. Biroq faqat bitta shart bilan – u sirni hech kimga aytolmas ekan, aks holda g‘oyib bo‘lib ketar ekan.
Bir yigit bu sirni tekshirishga qaror qildi. U uzoq yo‘l bosib, qadamjoga yetib bordi. Atrofni sukunat qoplagan, havo esa og‘ir edi. Hamma yoqni qurigan butalar va yovvoyi gullar o‘rab olgan edi.
U ichkariga qadam qo‘ydi.
Shu payt yer ostidan mayin shivir eshitildi:
— Yo‘lning oxiriga bor.
Yigit atrofga alangladi, lekin hech kimni ko‘rmadi. Faqat oldinda qadimiy devor turar, unda bir joyga o‘yib yozilgan g‘alati belgilar bor edi.
U devorga qo‘l tekkizdi. Shu ondayoq havo o‘zgardi. Ko‘z oldi qorong‘ilashdi, va u tushunib yetdi – nimadir bo‘layotgandi!
Birdan yuragi tez ura boshladi. Xayolida notanish tasvirlar paydo bo‘ldi. U o‘zini bolaligida, eski hovlisida ko‘rib qoldi. Shu payt u hech qachon eslamagan bir manzarani ko‘rdi: yoshligida hovlidagi quduq yonida qandaydir sirli narsa topgandi. Lekin u shunchalik ahamiyatsiz tuyulgandi, uni esidan chiqarib yuborgandi.
Endi esa… nimadir uni o‘sha topilgan sir bilan bog‘lab turardi.
U hayratda edi. Qadamjo unga o‘zining hayotidagi yo‘qolgan parchani ko‘rsatgan edi.
Yigit hushiga kelganida, devor o‘sha holida turardi, lekin undagi belgilar yo‘qolgan edi.
U tezda qadamjodan chiqib ketdi.
Bu sirni hech kimga aytmaslik kerak edi…