Qashqadaryoning tog‘ etagida joylashgan bir qishloqda Rahmatillo ismli dehqon yashardi. U halol mehnat qiladigan, oilasi uchun ter to‘kadigan odam edi. Ammo oxirgi yillarda yomg‘ir kam yog‘ar, hosil yaxshi chiqmay qolar, Rahmatillo esa ich-ichidan g‘am bosib yashardi.
Bir kuni u charchagancha osmonga qarab:
— Nega hayot menga shunchalik og‘ir sinovlar berayapti? Axir men hech kimga yomonlik qilmaganman… — deb nola qildi.
O‘sha kuni kechasi u tush ko‘rdi. Tushida u bir notanish chol bilan uchrashdi. Cholning ko‘zlari jiddiy, ammo mehribon edi.
— O‘g‘lim, sen har kuni ishlaysan, lekin duoni unutgansan, — dedi chol.
— Men doimo duolar qilaman, bobo! — javob berdi Rahmatillo.
— Yo‘q, bolam. Sen faqat shikoyat qilasan, lekin shukr qilishni esdan chiqargansan. Esingdami, yoshligingda har bir kuning uchun shukr qilar eding? Har tomchi suv uchun, har ko‘chat uchun, har tirik jon uchun duolar qilarding. Lekin hozir esa faqat noliyapsan…
Rahmatillo uyg‘onib ketdi. Yuragi g‘ash bo‘lib, uzoq o‘ylab qoldi. Haqiqatan ham, u bolaligida har tong Allohga shukr qilishni odat qilgan edi. Ammo yillar o‘tib, hayotning qiyinchiliklari uni shukronani unutishga majbur qilgandi.
Ertasi kuni u tongda dalaga chiqib, qo‘llarini osmonga ochdi:
— Ey Yaratgan, men nolishdan charchadim. Borliging uchun, menga bergan kuching uchun, har bir ne’mating uchun shukr!
O‘sha kundan boshlab Rahmatillo hayotga boshqacha nazar tashlay boshladi. Hosil avvalgidek mo‘l-ko‘l bo‘lmasa ham, u har bir unib chiqqan don uchun shukr qilar, har bir tomchi suvni qadrlar edi. Vaqt o‘tishi bilan uning dalasi yana yashillik bilan to‘ldi, yuragi esa sokinlik topdi.
Endi u bilardi: odam faqat yo‘qotganda emas, bor bo‘lganida ham duo qilishni unutmasligi kerak.