Surxondaryoning tog‘li qishloqlaridan birida Sodiq ismli yigit yashardi. U kuchli, epchil va o‘tkir zehnli edi. Lekin u sabrsiz va tezkor edi – natijani darhol olishni xohlardi.
U yoshlikdan hayotda katta muvaffaqiyatga erishishni orzu qilgan. Ammo qanday yo‘l tanlashi kerakligini bilmasdi. Bir kuni u qishloqning eng dono odami, Hasan bobo oldiga bordi.
— Bobo, men boy va mashhur bo‘lishni istayman. Lekin qaysi yo‘ldan borishni bilmayapman.
Hasan bobo jilmayib, unga ikkita tosh berdi.
— Bu ikkala toshni ol-da, shu yo‘lda ikki kundan keyin menga qaytarib kel.
Sodiq nima uchun ekanini tushunmasa ham, boboning gapiga quloq soldi va yo‘lga tushdi.
Bir oz yurgach, birinchi tosh o‘ta og‘ir bo‘lib, uni ko‘tarish qiyinlashdi. U sabrsizlarcha toshni tashlab yubordi va yo‘lida davom etdi.
Ikkinchi kuni u qalin o‘rmonga yetib keldi. Yo‘l tor va xavfli edi, lekin u oldinga yurishda davom etdi. Bir mahal yo‘lning chetida bir kishi chuqurga tushib qolganini ko‘rdi.
— Yordam bering! — dedi notanish odam.
Sodiq ikkilanib qoldi. Agar unga yordam bersa, vaqtini yo‘qotadi. Lekin ichidan kelgan ovoz uni to‘xtatdi. U odamga yordam berdi va uni chuqurdan chiqardi. Notanish odam minnatdorlik bildirib dedi:
— Sen menga yordam berding. Bilmaysan, lekin men o‘sha yo‘qolgan boylik xaritasini chizgan odamman. Agar o‘zingning baxtingni topmoqchi bo‘lsang, sabr bilan oldinga yur.
Sodiq yo‘lida davom etdi va ikki kundan keyin Hasan bobo oldiga qaytdi.
— Xo‘sh, qanday yo‘lni tanlading, bolam? — so‘radi bobo.
Sodiq yelkasini qisdi:
— Men og‘ir toshni tashlab ketdim. Ammo yo‘lda bir odamga yordam berdim.
Bobo jilmaydi:
— Og‘ir tosh – qiyinchilik. Sen sabrsizlik qilib undan qochding. Ammo o‘sha odamga yordam berishing – sening qalbingdagi to‘g‘ri yo‘l edi. Haqiqiy boylik ham, muvaffaqiyat ham – faqat to‘g‘ri yo‘lda yuradiganlargagina nasib etadi.
Sodiq bu so‘zlar haqida uzoq o‘yladi. U shoshilmasdan, sabr bilan harakat qilish va hayot yo‘lida boshqalarga yordam berish muhimligini tushundi.