Farg‘onaning chekka qishloqlaridan birida Nosir ismli yigit yashardi. U mehnatkash, lekin ba’zan taqdirga shikoyat qiladigan odam edi. “Hayot meni adolatli sinovlar bilan siylamayapti”, deb o‘ylardi u.
Nosirning faqat bitta tilla tangasi bor edi. U bu tangani bolaligidan buyon saqlab kelardi. Onasi unga:
— O‘g‘lim, bu tanga senga omad olib keladi. Uni eng kerakli paytda ishlat, — degan edi.
Oradan yillar o‘tdi. Kunlarning birida Nosirning hayoti og‘irlashdi. Uning qo‘lida so‘nggi tangasi qoldi. Endi u tanlov qilishi kerak edi: bu tangani o‘ziga ishlatish yoki boshqaga berish.
Shu payt u bozorda bir kambag‘al cholni ko‘rdi. U och edi, lekin hech kim unga yordam bermayotgan edi. Nosir uzoq o‘yladi. “Agar men shu tangani berib yuborsam, keyin o‘zim qanday yashayman?”
Uning yuragi ikkiga bo‘lindi. Oxiri, u tangasini cholga berdi.
Chol unga chuqur qarab dedi:
— Rahmat, o‘g‘lim. Men sendan hech narsa so‘ramadim, lekin sen shunday qilding. Ishon, hayot senga bu yaxshiligingni qaytaradi.
Nosir jilmaydi va ketdi. Endi u qashshoq edi. Lekin yuragida g‘alati bir yengillik bor edi.
Oradan bir kun o‘tdi. Nosir bozorga borib, ish izlay boshladi. Bir badavlat savdogar unga yaqinlashdi va dedi:
— Kecha bir chol men bilan gaplashdi. U seni juda saxovatli yigit deb maqtadi. Men shunday odamlarni yaxshi ko‘raman. Meni ishonchli yordamchim bo‘lishni istaysanmi?
Nosir hayratda qoldi. Shunday qilib, u boy savdogarning shogirdi bo‘ldi va qisqa vaqt ichida katta savdogarga aylandi.
Yillar o‘tgach, Nosir onasining so‘zlarini esladi. Tanga unga omad olib keldi, lekin u tangani saqlab emas, balki berganda omadini topdi!
Shu kundan boshlab, Nosir hech qachon taqdirga shikoyat qilmadi. U tushundi: eng katta boylik — bu yurak saxovati!