Buxoroning eski mahallalaridan birida Said ismli yigit yashardi. U bolaligidan sirlarga qiziqar, har qanday eski buyum ichida bir hikoya yashirin deb o‘ylardi. Uning bobosi esa ko‘p yillar oldin yo‘qolgan eski sandiq haqida so‘zlab berardi.
— Bu sandiq oddiy emas, — derdi bobosi. — Unga yuragingdagi sirni aytsang, u senga yo‘l ko‘rsatadi.
Said buni ertak deb o‘ylardi. Lekin bir kuni u bobosining eski uyida chang bosgan yog‘och sandiqni topdi. Sandiqning ustiga g‘alati naqshlar o‘yilgan, qirralari esa oltin qoplamali edi.
U ehtiyotkorlik bilan qopqog‘ini ochdi. Ichida esa faqat eski qog‘oz bo‘laklari bor edi. Ularni sinchiklab tekshirganda, har bir qog‘ozning orqa tomonida mayda harflar bilan yozilgan jumlalar borligini payqadi:
“O‘z yo‘lingni izlasang, o‘tmishga quloq sol.”
Said hayron bo‘ldi. U qog‘ozlarni tartib bilan o‘qidi va ularning har biri Buxoroning unutilgan hunarmandlari, sayyohlari va olimlari haqida hikoya qilayotganini tushundi.
U bir haftalar davomida sandiqdagi barcha yozuvlarni o‘rganib chiqdi. Nihoyat, u Buxoroning qadimiy xaritasida yo‘q bo‘lgan sirli joy haqida ma’lumot topdi. Bu joy eski masjid orqasidagi kichik bog‘ edi.
Said o‘sha yerga bordi va tuproq ostidan yana bir yashirin sandiq topdi. Ichida esa eski qo‘lyozmalar va Buxoro hunarmandchiligining yo‘qolgan usullari haqida yozilgan kitoblar bor edi.
Shu kundan boshlab, Said o‘z shahrining tarixini o‘rganishga bel bog‘ladi. Endi u faqat sirlarni emas, o‘z ajdodlarining merosini ham tiklashga kirishgan edi.