Bugun ertalab onam har doimgidek meni uyg’otdi. Lekin bu safar boshqacha edi. Uning ko’zlarida men hech qachon ko’rmagan bir ma’no bor edi. “Qizim,” dedi u sekin, ovozi titrab, “bugun senga aytishim kerak bo’lgan bir gap bor.”
Men o’rnimdan sakrab turdim. Onamning ovozidagi g’amginlik meni cho’chitdi. U derazaga qarab turardi, qo’llari bilan ro’molining uchini g’ijimlab. Tashqarida Toshkentning bahor shamoli daraxtlarni tebratardi.
“Bilasanmi, qizim,” davom etdi u, “men ham bir paytlar xuddi sendek yosh edim. O’sha paytlarda, bizning mahallada bir rassom yashardi. Uning ismi Jamshid edi…” Onam chuqur nafas oldi. “U mening otang edi.”
Men hayratdan qotib qoldim. Shu paytgacha men otam haqida hech narsa bilmasdim. Onam bu mavzuda gaplashishni yoqtirmasdi. Lekin bugun, nimanidir o’zgardi.
“U meni suratga chizmoqchi bo’ldi,” davom etdi onam. “Men rozi bo’ldim. O’sha kundan boshlab, har kuni kechqurun bog’da uchrashardik. U mening ko’zlarimni chizardi. ‘Ko’zlaringda butun dunyo aks etadi,’ derdi u…”
Onam menga qaradi, ko’zlarida yosh yiltirardi. “Bugun sening ko’zlaringga qaradim. Xuddi otangnikiga o’xshaydi. Shu’lasi ham, chuqurligi ham…”
Men onamni quchoqladim. Uning yuragining urishi meniki bilan birlashib ketgandek tuyuldi. Shu lahzada, men o’zimning kim ekanligimni, qayerdan kelganligimni chuqurroq his qildim.
Tashqarida bahor shamoli yanada kuchliroq esardi. Daraxtlar barglarining shitirlashi bizning sukutimizga jo’r bo’lardi. Bu sukunatda ming yillik hikoya yashiringanday edi.
Onam sekin o’rnidan turdi va shkafdan eski bir albom oldi. Uning sahifalarida men hech qachon ko’rmagan suratlar – onamning yoshlik davri, va albatta, otamning chizgan rasmlari bor edi. Har bir surat ortida bir umr saqlab kelingan sevgi va armon yashiringan edi.
Shu kuni men tushundim – ba’zan eng chuqur haqiqatlar eng uzoq kuttirgandan keyin ochiladi. Va ba’zan, eng go’zal sevgi hikoyalari hech qachon tugamaydi – ular avloddan-avlodga o’tib, yangi ma’no kasb etadi.