Qashqadaryo viloyatining bir qishlog‘ida Sodiq ismli yigit yashardi. U doimo odamlarni yaxshi ko‘rgan, lekin do‘stlikni haqiqatan tushunmasdi. Har doim, yangi odamlar bilan tanishib, yaxshi munosabatlar o‘rnatishga harakat qilardi, ammo ko‘p vaqt o‘tmay, ular bilan aloqasi sovib, uzilib ketardi. Sodiq, ba’zida, haqiqiy do‘stlikning nima ekanligini tushunmasdi. U do‘stlar bilan vaqt o‘tkazishni yaxshi ko‘rsa-da, ularning samimiyligini va o‘zaro ishonchini sezmasdi.
Bir kuni Sodiq, qalbidagi savollarni hal qilish uchun uzoqdan tanilgan va dono ustoz, Shams bobo bilan uchrashdi. Shams bobo, hayotdagi haqiqiy do‘stlik va insoniy munosabatlar haqida chuqur bilimga ega edi. Sodiq ustozga o‘zining do‘stlikdagi qiyinchiliklari haqida so‘zlab berdi.
Shams bobo uni diqqat bilan tinglab, shunday dedi:
— O‘g‘lim, haqiqiy do‘stlik o‘zaro ishonch, hurmat va samimiyatga asoslanadi. Agar sen haqiqiy do‘stni izlayotgan bo‘lsang, avvalo, o‘zingni samimiy va ochiq bo‘lishga majbur qilishing kerak. Do‘stlik, o‘zaro yordam va bir-birini tushunishdan iborat.
Sodiq hayron bo‘lib so‘radi:
— Ustoz, lekin nima uchun men ba’zida odamlar bilan juda yaxshi bo‘lsam ham, do‘stlik uzoq davom etmaydi?
Shams bobo jilmayib, davom etdi:
— Har bir do‘stlikning boshida o‘zaro anglashuv va samimiyat bo‘lishi kerak. Do‘stlik, faqat bir tomonlama emas, ikki tomonlama ishonchni talab qiladi. Agar sen do‘stlariga o‘zingni to‘liq ochib bermasang, ularning ham sen bilan samimiy bo‘lishi qiyin bo‘ladi.
Sodiq ustozning so‘zlaridan ruhlanib, o‘z ichki dunyosini va atrofidagi odamlar bilan munosabatlarini yaxshilashga qaror qildi. U o‘zining his-tuyg‘ularini va niyatlarini ochiq-oydin bildirib, atrofidagi do‘stlar bilan chin qalbdan aloqalar o‘rnatishga harakat qildi.
Bir necha oy o‘tgach, Sodiq yana Shams boboning huzuriga bordi. Ustozga qarab dedi:
— Endi men haqiqiy do‘stlikni tushundim. O‘zingni samimiy va ochiq qilish, do‘stlarga ishonch berish kerak ekan. Endi men do‘stlarim bilan ko‘proq ishonchli munosabatlar o‘rnatyapman.
Shams bobo jilmayib, dedi:
— O‘g‘lim, haqiqiy do‘stlik o‘zaro ishonch va samimiyatga asoslanadi. Agar sen o‘zini chin qalbdan ochib, do‘stlariga haqiqiy yordam bera olsang, ular sening yoningda doimo bo‘ladi. Do‘stlik shunday narsaki, u har doim bir-birini tushunish va qo‘llab-quvvatlashdan iborat.
Sodiq endi haqiqiy do‘stlikni kashf qilgan, o‘zining samimiy va chin dildan munosabatlar o‘rnatgan. U biladi: haqiqiy do‘stlik, o‘zaro ishonch va hurmatga asoslangan, samimiy munosabatlarni talab qiladi.
Endi Sodiq biladi: haqiqiy do‘stlikning siri — bu ochiq-oydin muloqot va chin dildan ishonchga asoslanadi.