Oqshomning sokin shabadasi Uchtepa qishlog‘ining uzumzorlarini silkitib o‘tardi. Yangi oy osmonda qilt etmay turar, yulduzlar xuddi qadimiy qissalardagi ko‘z ilg‘amas belgilar singari miltirardi. Qayumjon qishloq chetidagi chashma yonida uzoq o‘yga toldi. Bu chashma bobosining aytishicha, necha asrlardan beri sir saqlab kelayotgan joy edi.
— Bu suv oddiy emas, bolam, — degan edi bobosi unga yoshligida. — Kimdir unga tik boqsa, o‘z taqdirini ko‘radi.
Qayumjon bu gapga ishonmagan. Axir, bu shunchaki toza suv manbai-ku! Ammo bugun, unda nimadir o‘zgarayotgandek edi.
U asta-sekin chashmaga egildi va ko‘zlarini uning tubiga tikdi. Suv oynadek tiniq edi, ammo birdan unda g‘alati harakat sezildi. Bir lahzada suvning tubidan notanish, lekin tanish yuz paydo bo‘ldi. Bu yuz… Qayumjonning o‘ziga juda o‘xshardi, lekin qarshisidagi yigitning chehrasi xira, nigohi g‘amgin edi.
— Qayumjon… — sekin nido keldi suv tubidan.
U cho‘chib orqaga tislandi, yuragi shiddat bilan urar, qo‘llari titrardi. Kim bo‘ldi bu? Nima uchun u o‘zining soyasini ko‘rdi?
U chashmaga qayta boqdi, lekin suv yana avvalgidek sokin va shaffof edi. Hech qanday qiyofa, hech qanday ovoz yo‘q. Go‘yo bu voqea faqat uning tasavvurida sodir bo‘lgandek.
Ushbu kechadan keyin Qayumjonning hayoti o‘zgardi. U xuddi ikki olam chegarasida yurgandek edi: bir tarafda oddiy hayot, boshqa tarafda esa chashmada paydo bo‘lgan sirli qiyofa.
Kunlarning birida u yana chashmaga bordi. Uning qo‘rquvi sustlashgan, lekin qiziqishi oshgan edi. U yana suvga egilib, o‘z aksiga tikildi. Shu onda, o‘sha tanish nigoh yana paydo bo‘ldi va bu safar aniq, ravshan eshitildi:
— Sen noto‘g‘ri yo‘ldan ketayapsan…