Toshkentning gavjum ko‘chalarida Umar ismli yigit yashardi. U o‘z hayotidan norozi edi. Har kuni bir xil: ertalab uyg‘onish, ishga borish, kechqurun uyga qaytish… Hech qanday qiziqarli narsa yo‘q.
— Hayot adolatsiz, — deb o‘ylardi u. — Ba’zilar omadli tug‘iladi, ba’zilar esa doim qiyinchilikda yashaydi.
Bir kuni u eski masjid yonidan o‘tib ketayotib, bir keksani uchratdi. Chol Umarni to‘xtatdi va dedi:
— Bolam, ko‘ngling g‘ash ko‘rinadi. Nega g‘amginsan?
Umar xo‘rsindi:
— Hayot meni adolatsiz yo‘lda yurishga majbur qilmoqda. Nima qilsam ham, omadim kelmaydi.
Chol unga mehr bilan qaradi va jilmayib dedi:
— Xo‘sh, sening oldingda ikkita yo‘l bor: biri — taqdirni qarg‘ash, ikkinchisi — uni o‘zing yaratish. Qaysi birini tanlaysan?
Umar hayratda qoldi.
— Taqdirni o‘zim yaratish? Bu qanday bo‘ladi?
Chol unga kichkina taxta taqdim etdi. Taxtaning yarmida qizil, yarmida esa ko‘k rang bor edi.
— Bu senga hayotni ko‘rsatadi. Qizil tomoni — shikoyatlar, norozi bo‘lish, bahona qilish. Ko‘k tomoni esa — harakat qilish, o‘rganish va har bir imkoniyatdan foydalanish. Sen qaysi tomonni tanlaysan?
Umar taxtaga qarab uzoq o‘yladi. To‘g‘ri, hayot qiyin bo‘lishi mumkin. Ammo agar u faqat shikoyat qilsa, hech narsa o‘zgarmaydi.
Shu kundan boshlab Umar o‘zini o‘zgartirishga qaror qildi. U yangi bilimlar o‘rganishga, mehnat qilishga va har qanday imkoniyatni qo‘ldan boy bermaslikka harakat qildi. Oradan yillar o‘tdi, u endi Toshkentning mashhur tadbirkorlaridan biriga aylandi.
Bir kuni u o‘sha eski masjid yonidan o‘tib, keksani izlab topdi. Chol kulimsirab dedi:
— Sen qaysi yo‘lni tanlading?
Umar kulib javob berdi:
— Men o‘zimning taqdirimni yaratdim.